قانون نحوه جلوگيري از آلودگي هوا
مصوب 3/2/1374
قانون نحوه جلوگيري از آلودگي هوا
فصل اول - كليات
ماده ۱- جهت تحقق اصل پنجاهم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و به منظور پاكسازي و حفاظت هوا از آلودگي ها كليه دستگاه ها و مؤسسات و كليه اشخاص حقيقي و حقوقي موظفند مقررات و سياست هاي مقرر در اين قانون را رعايت نمايند.
ماده ۲- اقدام به هر عملي كه موجبات آلودگي هوا را فراهم نمايد ممنوع است. منظور از آلودگي هوا عبارتست از وجود و پخش يك يا چند آلوده كننده اعم از جامد، مايع، گاز، تشعشع پرتوزا و غير پرتوزا در هواي آزاد به مقدار و مدتي كه كيفيت آن را به طوري كه زيان آور براي انسان و يا ساير‌موجودات زنده و يا گياهان و يا آثار و ابنيه باشد تغيير دهد.
ماده ۳- منابع آلوده كننده هوا كه تحت مقررات اين قانون قرار دارند به سه دسته زير طبقه بندي مي شوند.
الف - وسائل نقليه موتوري
ب - كارخانجات و كارگاه ها و نيروگاه ها
ج - منابع تجاري و خانگي و منابع متفرقه
فصل دوم - وسائل نقليه موتوري
ماده ۴- استفاده از وسايل نقليه موتوري كه بيش از حد مجاز مقرر دود و آلوده كننده هاي ديگر وارد هواي آزاد نمايند ممنوع است حد مجاز خروجي وسايل نقليه موتوري توسط سازمان حفاظت محيط زيست با همكاري وزارت صنايع تعيين و به تصويب شوراي عالي حفاظت محيط زيست مي رسد.
ماده ۵- هر وسيله نقليه موتوري كه به كار گرفته مي شود بايد داراي گواهينامه مخصوصي مبني بر رعايت حد مجاز خروجي آلوده كننده هاي هوا باشد. دارندگان وسايل نقليه موتوري مكلفند همه ساله وسايل نقليه خود را در مراكز مورد تأييد سازمان حفاظت محيط زيست كه توسط شهرداريها ايجاد مي گردد تحت آزمايش و معاينه قرار داده و گواهينامه مبني بر رعايت حد مجاز آلودگي را دريافت نمايند. در غير اين صورت از تردد وسايل نقليه فاقد گواهينامه مذكور به ترتيبي كه در آيين نامه اجرايي اين قانون تعيين مي شود جلوگيري خواهد شد.
تبصره ۱- هزينه انجام آزمايش و معاينه وسايل نقليه موتوري از دارندگان وسايل نقليه مذكور طبق تعرفه اي كه توسط وزارت كشور و سازمان حفاظت محيط زيست تهيه و به تصويب هيأت وزيران مي رسد اخذ خواهد شد.
تبصره ۲- تاريخ شروع اجراي اين ماده و تبصره هاي آن حداكثر يك سال پس از تصويب اين قانون تعيين مي شود و سازمان حفاظت محيط زيست و شهرداري و ساير دستگاه هاي ذيربط موظفند ظرف مدت مذكور امكانات لازم جهت اجراي اين ماده را فراهم كنند.
ماده ۶- شهرداري ها، نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران، وزارتخانه ها و سازمان هاي ذيربط موظفند نحوه تردد وسايل نقليه موتوري و سيستم حمل و نقل شهري را به صورتي طراحي و سامان دهند كه ضمن كاهش آلودگي هوا جوابگوي سفرهاي روزانه شهري باشد.
تبصره- آيين نامه اجرايي اين ماده كه در برگيرنده ساعات و محدوده مجاز تردد شهري، پيش بيني استفاده مطلوب و بيشتر از وسايل نقليه عمومي و امثال آن مي باشد توسط وزارت كشور (شهرداريها) و نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران و سازمان حفاظت محيط زيست و در صورت لزوم با همكاري سازمان هاي ذيربط تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.
ماده ۷- در مواقع اضطراري كه به علت كيفيت خاص جوي، آلودگي هواي شهرها به حدي برسد كه به تشخيص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي سلامت انسان و محيط زيست را شديداً به مخاطره بياندازد، سازمان حفاظت محيط زيست با همكاري وزارت كشور (شهرداريها و نيروي‌انتظامي جمهوري اسلامي ايران) ممنوعيت ها يا محدوديت هاي موقت زماني، مكاني و نوعي را براي منابع آلوده كننده برقرار نموده و بلافاصله مراتب را از طريق رسانه هاي همگاني به اطلاع عموم خواهد رسانيد.
با برطرف شدن وضعيت اضطراري و كاهش آلودگي هوا، سازمان نسبت به رفع ممنوعيت و محدوديت برقرار شده اقدام و مراتب را به نحو مقتضي به اطلاع عموم خواهد رسانيد.
ماده ۸- ساخت و توليد و ورود وسايل نقليه موتوري و همچنين موتور و ساير قطعات مرتبط با احتراق وسايل نقليه از قبيل كاربراتور و فيلتر مستلزم رعايت استانداردهاي حفاظت محيط زيست مي باشد.
ماده ۹- وزارت صنايع موظف است سياست ها و برنامه هاي توليدي واحدها و شركت هاي تابعه توليد وسايل نقليه موتوري خود را به نحوي تنظيم نمايد كه اولاً توليد وسايل نقليه با موتورها و قطعات غير استاندارد صورت نپذيرد ثانياً در برنامه ريزي ساخت خودرو برنامه توليد وسايل نقليه و حمل و نقل عمومي را در اولويت قرار دهد ثالثاً طراحي و ساخت اتومبيل ها به نحوي صورت گيرد كه حتي المقدور امكان استفاده از گاز هم وجود داشته باشد.
ماده ۱۰- شماره گذاري هر نوع وسيله نقليه موتوري مستلزم رعايت استانداردهاي موضوع ماده ۸ اين قانون مي باشد.
ماده ۱۱- استانداردهاي موضوع مواد ۸ و ۹ اين قانون توسط سازمان حفاظت محيط زيست با همكاري وزارت صنايع، وزارت نفت و مؤسسات تحقيقاتي ذيصلاح تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.
فصل سوم - كارخانجات و كارگاه ها و نيروگاه ها
ماده ۱۲- احداث كارخانجات و كارگاه هاي جديد و توسعه و تغيير محل و يا خط توليد كارخانجات و كارگاه هاي موجود مستلزم رعايت ضوابط و معيارهاي سازمان حفاظت محيط زيست مي باشد.
ماده ۱۳- وزارتخانه هاي صنايع، معادن و فلزات، كشاورزي و جهاد سازندگي هنگام صدور جواز تأسيس رونوشتي از جواز تأسيس مربوط را به سازمان حفاظت محيط زيست ارسال خواهند نمود.
دارندگان جواز تأسيس مذكور مكلفند محل استقرار واحدهاي صنعتي و يا توليدي خود را طبق ضوابط استقرار موضوع ماده ۱۲ اين قانون تعيين نمايند.
صدور پروانه بهره برداري موكول به تأييد محل استقرار با رعايت ضوابط موضوع ماده ۱۲ فوق براساس اعلام سازمان حفاظت محيط زيست مي باشد.
تبصره ۱- احداث نيروگاه ها، پالايشگاه ها، كارخانجات پتروشيمي، كارخانجات صنايع نظامي، فرودگاه ها و ترمينال هاي بارگيري موكول به رعايت ضوابط و معيارهاي سازمان حفاظت محيط زيست از لحاظ محل استقرار مي باشد.
تبصره ۲- ضوابط و معيارهاي موضوع مواد ۱۲ و ۱۳ توسط سازمان با مشاركت وزارتخانه هاي مذكور در اين ماده تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.
تبصره ۳- سازمان حفاظت محيط زيست موظف است ضوابط و معيارهاي زيست محيطي لازم را از طريق وزارتخانه هاي ذيربط به دارندگان جواز تأسيس اعلان نمايد.
تبصره ۴- سازمان حفاظت محيط زيست موظف است به استعلام هايي كه به منظور صدور پروانه بهره برداري واحدهاي صنعتي و معدني صورت مي پذيرد ظرف مدت يك ماه جواب داده و در صورت عدم موافقت دلايل آن را به استعلام كننده به صورت كتبي ارائه نمايد. وزارتخانه هاي صادر كننده پروانه هاي صنعتي موظفند در صورت عدم دريافت پاسخ سازمان، نسبت به صدور پروانه بهره برداري اقدام نمايند.
ماده ۱۴- فعاليت كارخانجات و كارگاه هاي جديدي كه ضوابط و معيارهاي موضوع ماده ۱۲ را رعايت ننمايند و همچنين فعاليت و بهره‌برداري از كارخانجات و كارگاه ها و نيروگاه هائي كه بيش از حد مجاز موجبات آلودگي هوا را فراهم آورند، ممنوع است.
ماده ۱۵- سازمان حفاظت محيط زيست كارخانجات و كارگاه ها و نيروگاه هائي كه آلودگي آنها بيش از حد مجاز استانداردهاي محيط زيست باشد را مشخص نموده و مراتب را با تعيين نوع و ميزان آلودگي به صاحبان و يا مسئولان كارخانجات و كارگاه ها و نيروگاه ها ابلاغ خواهد كرد تا در مهلت معيني كه توسط سازمان با همكاري و مشاركت دستگاه هاي ذيربط تعيين مي شود نسبت به رفع آلودگي يا تعطيل كار و فعاليت خود تا رفع آلودگي اقدام نمايند.
تبصره ۱- در صورتي كه صاحب يا مسئول كارخانه و كارگاهي كه موجبات آلودگي هوا را فراهم مي نمايد با دلايل قابل قبول سازمان اثبات نمايد كه ظرف مهلت تعيين شده رفع آلودگي عملي نمي باشد سازمان مي تواند براي يكبار مهلت اضافي مناسب و در مورد اين گونه كارخانجات و كارگاه ها قائل شود.
تبصره ۲- سازمان حفاظت محيط زيست موظف است استانداردهاي هواي پاك و استانداردهاي آلوده كننده هاي حاصل از كارخانجات و كارگاه ها كه به هر طريق وارد هواي آزاد مي گردند را براي هر منطقه و با توجه به كيفيت هوا و مناسبات زيست محيطي آن مناطق تهيه نموده و در اختيار متقاضيان و صاحبان كارخانجات و كارگاه ها قرار دهد.
حد مجاز (استانداردهاي محيط زيست) اين ماده توسط سازمان حفاظت محيط زيست تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.
ادامه مطلب در بخش دوم
نویسنده: 
تبادل
لینک هوشمند